Skocz do zawartości

Rekomendowane odpowiedzi

Opublikowano (edytowane)
25 minut temu, eljot napisał:
3 godziny temu, stan napisał:

Kunta też pisał o swoich kilku letnich doświadczeniach z połączeniem demasona z yellow karmiąc je NLS. Takich przykładów znam wiele. 

No oczywiście NLS załatwia wszystko ;) 

Heh,  no tak nie możliwe przeca to NLS diabelskie żarło. Jak mnie pamięć nie myli to wszyscy przepowiadali mi trupa na trupie przy łączeniu cynotilapi planktonożernej (czyt. podawana jest w grupie tzw. mięsożercow których broń Boże łączyć z roślinozercami) z roślinozercami. Teraz okazuje się że to już inny level niż yellow ;-).

P.S. Od września mam w z mbuna młode linni 3-5cm miały jak je kupiłem teraz mają 8-11cm.  Jadą na tym samym żarciu co labeotropheus.  Tylko nie pisz że jak są młode to skubią skały itp ;-). Bo od dawna polują na narybek aż miło. 

Edytowane przez stan
Opublikowano
3 godziny temu, stan napisał:

 I nie mam żadnych problemów jak i nigdy nie musiałem interweniować bo i po co. 

Bo wiesz czym karmić i robisz to z tego co wiem z chirurgiczną precyzją :) . Doskonale wiesz że nawet NLS bardzo łatwo przekarmić i jaki mogą być tego skutki. 

Opublikowano (edytowane)
1 godzinę temu, pozner napisał:

Uważam, że przy w współczesnych pokarmach można pogodzić dietę, ale trzeba to robić umiejętnie. Nowicjuszom brakuje wiedzy i doświadczenia. Nie raz mają duże problemy z karmieniem ryb o podobnych preferencjach, a co dopiero o odmiennych. Odradzanie, gdy jest to możliwe i jak widać wykazywane, nie ma sensu. Ludzie i tak to będą robić, najwyżej nie będą się tym chwalić. Może lepiej żeby koledzy, którzy mają w tym doświadczenie podzielili się nim. Stasiu, może załóż wątek o łączeniu ryb o odmiennych preferencjach żywieniowych i napisz jak ułożyć dietę dla takiej obsady. Może ktoś dorzuci coś od siebie. Podwiesi się taki temat i wszystko będzie jasne. Robienie z tego tabu do niczego dobrego nie doprowadzi.

Ja bym nie ryzykował :). Za bardzo znam Staszka. Nie znam drugiej osoby, która policzyłaby ilość kulek granatu i dawkowała żarełko dla drapieżników prosto do dziubka :). Trzeba na prawdę jego wiedzy, cierpliwości i determinacji. mi by na przykład się nie chciało ;))) i po początkowej ostrożności zapewne bym to delikatnie pisząc oleole :). I by się wszystko posypało.

Edytowane przez harisimi
Opublikowano (edytowane)
37 minut temu, eljot napisał:

Doskonale wiesz że nawet NLS bardzo łatwo przekarmić i jaki mogą być tego skutki. 

Darku przekarmienie to całkowicie inna sprawa.  Przecież nawet najbardziej idealną dietą przekarmisz drapieżnika, a co dopiero mbune. Ryba wogóle jest bardzo podatna przekarmieniu i o tym każdy powinnien pamietać, czy to młody czy stary wyjadacz.

Edytowane przez stan
  • Dziękuję 2
Opublikowano
3 godziny temu, stan napisał:

No, a ja napisałem właśnie o planktonożercy w niczym nie odbiegającym żywieniowo od yellowa.  I nie widzę żadnego problemu w połączeniu roślinożercy i planktonożercy itp. z grupy mbuna.  Podaję im pokarm premium ala veggie.  I nie mam żadnych problemów jak i nigdy nie musiałem interweniować bo i po co. 

Kunta też pisał o swoich kilku letnich doświadczeniach z połączeniem demasona z yellow karmiąc je NLS. Takich przykładów znam wiele. 

Planktonożercy typu Cynotilapia jak pokazały badania Edka po BTN ( gdzie opisał je jako planktonożerne a cała malawijska brać wskazywała  Cynotilapia jako mięsożercę ) a dokładnie badania treści żołądkowej, że często tam więcej fito niż zooplanktonu. Natomiast zachowanie samca w okresie tarliskowym czyni z Cynotilapia bądź peryfitonożerce bądź właśnie wygrzebywacza bezkręgowców ( zapewne gdy ich nie ma gryzie cześć zieloną ). Same jednak migracje za zooplanktonem wskazują, ze fitoplankton jest dla nich pokarmem zamiast a nie równoznacznym jak zooplankton.  Labidochromis caerleus jest rybą, która wyrywając bezkręgowca z peryfitonu pochłania spore ilości zieleniny i je trawi. Nie można więc na pewno postawić znaku równości pomiędzy tymi "mięsożernymi" mbuna a rybożercami. Poza tym karmisz te ryby ( podobnie jak inicjator wątku ) głównie karmami roślinnymi . Bardzo dobrymi karmami premium. Zapewne jesteś przekonany, że to dla ryb z obu grup najlepsze co mogło je spotkać. Według mnie nie, bo mając ryby mięsożerne połączone ewentualnie z wszystkożernymi mam możliwość podawania całego spektrum mrożonek i karm z przewaga składników zwierzęcych bez jakiegokolwiek ryzyka. Mógłbyś zapytać a co to zmienia  ?  No to ja bym odpowiedział a co zmienia karmienie zielskiem moich drapieżników kiedy nie chorują, rozwijają się a finalnie prawdopodobnie osiągną podobne rozmiary . No niby nic ale po doświadczeniach z Buccochromis, gdy mogłem porównać ich przyrost do przyrostu Twoich Buccków przekonałem się, ze nie jest idealna droga i nie połączę już nigdy pewnych grup ryb z  rybożercami. Ryby żyją, rosną, nie chorują ale jednak muszę trochę powalczyć aby było OK. Nie przekonamy się zapewne w tej kwestii bo dyskutowaliśmy o tym wiele razy ale wydaje mi się, że zbyt niefrasobliwie dystrybuujesz taka wiedzę i to w prostym przekazie. Oczywiście jest wolność i możesz robić co ci się podoba:). Znając natomiast ludzi to większość z nich wyczyta w prostym a tym bardziej skomplikowanym poście tylko to co chce. Połączy więc takie yellow z demasoni pierdyknie do akwarium co drugi dzień mrożonki różnego kalibru kupi karmy byle tańsze i ... co najwyżej spasie yellow ale demasoni pozbiera. Oczywiście to jego wina ale gdyby obok yellow miał przykładowo Cynotilapia to ryb by nie pozbierał a co najwyżej zebrałby opierdziel od  bardziej doświadczonych kolegów i powoli nauczył karmić ryby.

  • Dziękuję 1
Opublikowano

Wojtku nie pamiętam kiedy ostatnio podałem mbunie mrożonki odkąd mam labeotropheus.  Uważam że przy rybach roślinożernych podawanie mrożonek to jak bawienie się ogniem w pobliżu beczki z benzyną. Nadal uważam że karmienie pokarmami premium ala veggie można spokojnie pielęgnować pielegnice z grupy mbuna. Oczywiście jak przy wszystkich rybach najważniejszy jest rozsądek ilości i wielkości podawanego pokarmu granulowanego. Im mniejszy tym lepszy, o czym wielu malawistów zapomina. W szczególności przy mbunie skubiącej kamienie ;-)

  • Dziękuję 2
Opublikowano (edytowane)
6 minut temu, stan napisał:

Oczywiście jak przy wszystkich rybach najważniejszy jest rozsądek ilości i wielkości podawanego pokarmu granulowanego. Im mniejszy tym lepszy, o czym wielu malawistów zapomina.

Ja bym napisał, że niestety większość nawet nie próbuje mieć czego zapominać ;)))).

Edytowane przez harisimi
  • Dziękuję 1
Opublikowano
1 godzinę temu, stan napisał:

Darku przekarmienie to całkowicie inna sprawa.  Przecież nawet najbardziej idealną dietą przekarmisz drapieżnika, a co dopiero mbune. Ryba wogóle jest bardzo podatna przekarmieniu i o tym każdy powinnien pamietać, czy to młody czy stary wyjadacz.

Powiedz to młodemu który zacznie czytać po fakcie :( .

 

Godzinę temu, stan napisał:

Oczywiście jak przy wszystkich rybach najważniejszy jest rozsądek ilości i wielkości podawanego pokarmu granulowanego. Im mniejszy tym lepszy, o czym wielu malawistów zapomina. W szczególności przy mbunie skubiącej kamienie ;-)

Staszek i tu tkwi mój i Wojtka konserwatyzm, my nie twierdzimy że takie połączenia przy obecnych karmach i doświadczeniu hodowcy są niemożliwe, twierdzimy natomiast że takie połączenia są obdarzone dużym ryzykiem gdy tego doświadczenia nie ma. Założyciel wątku poszedł IMHO jedyną rozsądną drogą karmiąc ryby głównie "zielenią", co jak widać odbiło się na mniejszym wzroście Yellow ( zapewne w przypadku Cynotilapi ten "problem" byłby nieznaczny ale o tym już dokładnie wypowiedział się Wojtek). Gdyby popełnił błąd i próbował zadowolić robakożercę z dużym prawdopodobieństwem mogło by to się skończyć dla demonków znacznie gorzej niż otłuszczeniem. 

3 godziny temu, stan napisał:

Od września mam w z mbuna młode linni 3-5cm miały jak je kupiłem teraz mają 8-11cm.  Jadą na tym samym żarciu co labeotropheus.  Tylko nie pisz że jak są młode to skubią skały itp ;-). Bo od dawna polują na narybek aż miło. 

Jak wiele razy pisaliśmy podział na ryby mięsożerne i roślinożerne jest bardzo wielkim uproszczeniem, bo czym innym jest specjalista wyskubujący konkretne glony czy robale a czym innym kosiarki koszące wszystko co znajduje się na kamieniach i tylko rodzaj sita (zębów) określa jaki procent zielonego w stosunku do "robaczków" żyjących na skałach trafi mu do żołądka. Wśród pyszczaków jest bardzo wiele specjalizacji żywieniowych które pozwalają im przetrwać okresy "chude". Podczas okresów "tłustych" wszystkie jak jeden mąż zapewne korzystają z wysypu zooplanktonu czy wylęgu larw owadów latających. Każdy nie tylko wspomniany przez ciebie N. linni nie pogardzi narybkiem gdy ma taką możliwość. Natomiast wspomniany Nimbo raczej nie skubie glonów bo jego aparat gębowy nie jest do tego przystosowany (podobnie jak nigdy nie widziałem aby robił to fryeri). Narybek drapieżników zapewne w naturze poluje na robale, zooplankton do czasu aż urośnie na tyle duży aby zapolować na coś większego.

  • Dziękuję 2
Opublikowano

uproszczając dyskusje polecając yellow z damasoni lub podobne układy kontrowersyjne...

są skazane na pokarmy premium oraz zdrowy rozsadek w podawaniu pokarmu ( czt. doświadczeniu) 

czyli ani to tanie ani łatwe...ale do zrobienia 

  • Dziękuję 3
Opublikowano
10 godzin temu, eljot napisał:

 

12 godzin temu, stan napisał:

Darku przekarmienie to całkowicie inna sprawa.  Przecież nawet najbardziej idealną dietą przekarmisz drapieżnika, a co dopiero mbune. Ryba wogóle jest bardzo podatna przekarmieniu i o tym każdy powinnien pamietać, czy to młody czy stary wyjadacz.

Powiedz to młodemu który zacznie czytać po fakcie :( .

 

12 godzin temu, stan napisał:

Oczywiście jak przy wszystkich rybach najważniejszy jest rozsądek ilości i wielkości podawanego pokarmu granulowanego. Im mniejszy tym lepszy, o czym wielu malawistów zapomina. W szczególności przy mbunie skubiącej kamienie ;-)

Staszek i tu tkwi mój i Wojtka konserwatyzm, my nie twierdzimy że takie połączenia przy obecnych karmach i doświadczeniu hodowcy są niemożliwe, twierdzimy natomiast że takie połączenia są obdarzone dużym ryzykiem gdy tego doświadczenia nie ma. Założyciel wątku poszedł IMHO jedyną rozsądną drogą karmiąc ryby głównie "zielenią", co jak widać odbiło się na mniejszym wzroście Yellow ( zapewne w przypadku Cynotilapi ten "problem" byłby nieznaczny ale o tym już dokładnie wypowiedział się Wojtek). Gdyby popełnił błąd i próbował zadowolić robakożercę z dużym prawdopodobieństwem mogło by to się skończyć dla demonków znacznie gorzej niż otłuszczeniem. 

13 godzin temu, stan napisał:

Od września mam w z mbuna młode linni 3-5cm miały jak je kupiłem teraz mają 8-11cm.  Jadą na tym samym żarciu co labeotropheus.  Tylko nie pisz że jak są młode to skubią skały itp ;-). Bo od dawna polują na narybek aż miło. 

Jak wiele razy pisaliśmy podział na ryby mięsożerne i roślinożerne jest bardzo wielkim uproszczeniem, bo czym innym jest specjalista wyskubujący konkretne glony czy robale a czym innym kosiarki koszące wszystko co znajduje się na kamieniach i tylko rodzaj sita (zębów) określa jaki procent zielonego w stosunku do "robaczków" żyjących na skałach trafi mu do żołądka. Wśród pyszczaków jest bardzo wiele specjalizacji żywieniowych które pozwalają im przetrwać okresy "chude". Podczas okresów "tłustych" wszystkie jak jeden mąż zapewne korzystają z wysypu zooplanktonu czy wylęgu larw owadów latających. Każdy nie tylko wspomniany przez ciebie N. linni nie pogardzi narybkiem gdy ma taką możliwość. Natomiast wspomniany Nimbo raczej nie skubie glonów bo jego aparat gębowy nie jest do tego przystosowany (podobnie jak nigdy nie widziałem aby robił to fryeri). Narybek drapieżników zapewne w naturze poluje na robale, zooplankton do czasu aż urośnie na tyle duży aby zapolować na coś większego.

Nimbochromis linni jest typowym rybożercą nawet od kilku centymetrów ponieważ nie jednokrotnie obserwowałem jak poluje na małe ryby w kamieniach. Nawet raz miałem okazję zobaczyć jak upolował małą cynotilapie. Nawet jeżeli za młodu zajada się robalami i planktonem to dalej ta dieta jest mięsożerne,  a więc bardzo podobna do yellowa.  A u mnie ta ryba spokojnie rośnie na pokarmie veggie.  Czemu, a no temu po pokarmy te mają sporą część dodatków pochodzenia zwierzęcego. Jak by ten pokarm był słaby to nimbochromis by nie rósł. 

Jeżeli chodzi o yellowa u kolegi z postu to chyba nie możesz mówić o słabym wzroście,  przeca ta ryba ma 9,5cm co nie jest chyba oznaką karłowatości ;-). Zresztą z rybami bywa różnie. U mnie q predatorium ma kilka różnych ryb które pomimo większego pasienia jeden urosły do słusznych rozmiarów inne nie. Np. Venustus ma jakieś 19cm co jak na ten gatunek można przyjąć za lekko poniżej średniej. Samica aristochromis ma 15cm i ani drgnie od jakiegoś rok, a żre za dwie.  

 

 

 

 

 

 

  • Dziękuję 1
Gość
Ten temat został zamknięty. Brak możliwości dodania odpowiedzi.
  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    • Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.


  • Posty

    • Napięcie jak u S.  Kinga. Dobrze, że wszystko się poprostowało.
    • Witam malawijskie towarzystwo! Minęły już 3 miesiące od mojego ostatniego wpisu. Od tamtej pory mocno ruszyły glony, ryby podrosły a akwarium w końcu żyje pełnią życia. Oczywiście znalazła się też masa problemów - od nich właśnie chciałbym zacząć dzisiejszą aktualizację. Podczas codziennego obserwowania ryb grupy mbuna z jeziora malawi zawsze najbardziej robiła na mnie wrażenie ich ruchliwość, która w połączeniu z niebanalnymi kolorami pyszczaków dawała oczom prawdziwy spektakl skrawka pięknego biotopu w moim własnym salonie. Pierwszy problem pojawił się wtedy, gdy ryby przez przeszło miesiąc czasu żyły w ciszy pod kamieniami. Było to o tyle kłopotliwe, że ani ja nie mogłem się cieszyć widokiem ryb, ani ryby nie mogły cieszyć się odpowiednio szybkim wzrostem. Ich płochliwość spowodowała zmniejszenie apetytu a co za tym idzie spowolnił także ich przyrost masy. Przyczynę problemu wykryłem dość szybko. Jak tylko wykluczyłem możliwość zbyt słabych parametrów wody odkryłem, iż mój kot notorycznie wrzucał zakrywkę od pokrywy akwarium do jego środka. Duża częstotliwość takiego działania spowodowała strach do pływania w toni u ryb. Jak tylko połączyłem kropki zabezpieczyłem zakrywkę tak, aby kot już nie mógł wrzucić jej do akwarium. Same ryby zacząłem na nowo przyzwyczajać do człowieka stosując głodówkę (oczywiście w granicach rozsądku - zamiast 3 razy dziennie dostawały raz). Gdy ryby zaczęły wychodzić zza kamieni przy karmieniu z powodu większej chęci do jedzenia szybko zaczęły z powrotem przyzwyczajać się do człowieka. Największy problem nastąpił około miesiąc temu: Otóż nie myśląc za dużo przy montowaniu oświetlenia opartego na modułach led postawiłem na przyklejenie go akrylem do pokrywy akwarium… Jak można się domyślić akryl w środowisku olbrzymiej wilgotności nie miał prawa wyschnąć, co poskutkowało odpadnięciem całej listwy z oświetleniem prosto do środka akwarium. O zaistniałej sytuacji dowiedziałem się dopiero po powrocie z pracy, kiedy to woda była już na tyle mętna od akrylu, że bałem się o zdrowie ryb. Od razu zabrałem się za podłączenie węży do akwarium, jeden pompował wodę przez balkon a drugi nalewał świeżej z kranu. Po godzinie okazało się, że wąż odprowadzający wodę z akwarium nie wyrabiał nad tym dolewającym i w salonie miałem wody po kostki. Szczęście w nieszczęściu, że żadna ryba nie ucierpiała. Nie mniej jednak wyciek wody spowodował zwarcie w zasilaczu od oświetlenia, który przez to, że leżał na podłodze za akwarium został zalany wodą. Po ogarnięciu sytuacji i ponownym zamontowaniu oświetlenia tym razem na śrubach, sytuacja się ustatkowała. Nie będę ukrywał, że spodziewałem się zdziesiątkowania populacji mojego akwarium, co na szczęście nie miało miejsca i ani jedna ryba nie przypłaciła mojego błędu życiem. Od tamtej pory wszystko śmiga jak należy więc mogę teraz napisać coś o samych rybach. Zacznę od gatunku Metriaclima Fainzilberi Makonde - ryba która tak jak wcześniej pisałem jest najbardziej związana ze środowiskiem skalnym przez co nie jest stałym bywalcem toni wodnej. Omawiany gatunek prawdopodobnie trafił mi się w statystyce 9+6 - o ile nie mylę się, iż samice mogą być tylko OB. Mooże jeszcze coś wyjdzie w ciapki ale szczerze wątpię. Z aż 9 samców tylko dwa dają się we znaki reszcie obsady. Dzieli ich +- 1cm wielkości. Większy osobnik zajmuje grotę po środku akwarium i nie narusza zbytnio cielesności innych ryb. Mniejszy samiec okupujący grotę w prawej części akwarium dużo bardziej natarczywie pokazuje swoją dominację na tym obszarze akwarium, ale nie robi przy tym większej krzywdy innym rybom. Nieustannie odgania nieproszonych gości ze swojego terytorium, ograniczając się przy tym jedynie do krótkiej pogoni. Z obserwacji tej dwójki nadal ciężko mi dojść do tego, który z nich jest rzeczywistym liderem u tego gatunku. Wielkość oraz okupowana przestrzeń skłania mnie ku stwierdzeniu iż to większy samiec wiedzie prym. Z drugiej jednak strony mniejszy osobnik wykazuje większą agresję wobec innych ryb i wcale nie schodzi z drogi temu pierwszemu. Myślę, że moje wątpliwości rozwieje zaobserwowanie wyczekiwanego przeze mnie ich spotkania na neutralnym gruncie, które podpowie mi kto tu jest maczo. Drugi gatunek to Metriaclima Msobo Magunga - gatunek widoczny non stop, uwielbiający pływanie w toni. Tutaj nie mam za dużo do powiedzenia. Wszystkie ryby tego gatunku to nadal żółtki nijak odróżniające się od siebie nawzajem. Jedyne co wiem to to, że dwa osobniki powoli nabierają „brudnej żółci” co świadczyć może o ich powolnym wybarwianiu się ku niebiesko-czarnym kolorom dorosłych samców. Trzeci i ostatni już gatunek w moim akwarium to Metriaclima Kingsizei Lupingu - ryba widoczna najczęściej ze wszystkich, bojąca się człowieka najmniej. Wiecznie zainteresowana wszystkim spoza i w akwarium, pierwsza do jedzenia i pogodnie nastawiona. Tutaj o jakimkolwiek samcu nie mam pojęcia, każda ryba wygląda identycznie a odróżnia ich jedynie wielkość. Nie mogę się doczekać momentu, kiedy jakiś samiec wybarwi się na kolory dominanta. Przy istniejącej sytuacji zbiornika i takim a nie innym usposobieniu gatunków póki co w akwarium jest zdecydowanie za żółto. Przełom w tej sprawie będzie dopiero w nowym, większym baniaku po dodaniu czwartego gatunku, kiedy to bilans ryb o tym kolorze troche zmniejszy się w stosunku do całości obsady. Tutaj jeśli jeszcze ktoś to czyta prosiłbym o sugestie jaki gatunek mógłbym dodać. Chciałbym utrzymać akwarium w klimacie ryb z rodzaju Metriaclima. Nowy baniak będzie miał 700l także możecie pisać swoje propozycje co by do niego pasowało, uwzględniając oczywiście dopasowanie do obecnej obsady. Póki co na celowniku mam Metriaclima hajomaylandii. Tak akwarium prezentuje się na dzień dzisiejszy: IMG_8375.mov   Na koniec wrzucam filmik z wczorajszego wieczornego karmienia i życzę wszystkiego dobrego, pozdro! IMG_8269.mov  
    • No  i sprawa wyjaśniona w tym konkretnym przypadku. Ja cały czas stosuje coś takiego jak w linku .  Ma zwolenników i  sceptyków. Osobiście polecam. https://www.ustm.pl/produkt/wkłady-sedymentacyjno-weglowe-sto/
    • Odpisali mi z zoolka. Oto co napisali: W przypadku preparatów firmy ZOOLEK wskazujemy termin do którego produkt zachowuje swoje właściwości. Nie podajemy terminu przydatności po otwarciu. Jeśli chodzi konkretnie o preparat Antychlor, to spokojnie zachowuje on swoje działanie nawet po przekroczeniu terminu. OK to gitara. Mogę spokojnie używać ten antychlor. Nie musze się przejmować jakąkolwiek datą ważności.
    • Przeczytałem ten artykuł co podałeś, wynika z niego że mam ten nowy prefiltr bo mam 2 kosze zamiast jednego wielkiego.
    • Nie wiem czy dobrze kojarzę, ale kiedyś był problem z obiegiem wody w JBL. Firma zmieniała konstrukcję górnego koszyka. Może to właśnie Twój problem? https://www.akwarystyczny24.pl/artykul/nowy-prefiltr-w-filtrach-jbl-cristal-profi-greenline-ii-158
    • Napisałem wczoraj do zoolka. Może dzisiaj odpiszą.
    • Data  na opakowaniu antychloru to data ważności produktu w zamkniętym i oryginalnym opakowaniu ( w odpowiednich warunkach) .  Masz racje poddając wątpliwości. Po otwarciu substancje aktywne mogą się  pomału ulatniać i degradować. napisz do producenta to udzieli wyjaśnień .
    • Chyba napisze do zoolka bo czuje że nic się tutaj nie dowiem... 
    • Nie zadawaj mi takich pytań bo ja na przykładzie testów kropelkowych miałem na myśli ważność antychlorów na np. pół roku albo więcej. Przykładowo bo chce się tego dowiedzieć. Nic nie pisałem o 48h bo to bzdura. Moje pytanie kieruje do kogoś kto zna się na chemii i czy może mi powiedzieć ile czasu ważności mają antychlory po pierwszym użyciu?  Do kogoś kto się naprawde na tym zna.
  • Tematy

  • Grafiki

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

By using this site, you agree to our Warunki użytkowania.